Cổng thông tin điện tử tỉnh Điện Biên

Thừa ủy quyền, lãnh đạo Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch trao Bằng chứng nhận Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia lễ Pang Phóong của người Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo cho chính quyền và người dân địa phương.

Theo đó, lễ Pang Phóong của người Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo được đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng tại Quyết định số 2742/QĐ-BVHTTDL ngày 30/9/2020 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.

Lễ hội Pang Phoóng là một trong những nghi lễ sinh hoạt văn hóa dân gian truyền thống được trao truyền từ nhiều đời nay và đã trở thành di sản văn hóa độc đáo, tiêu biểu của dân tộc Kháng, dòng họ Lò, ngành Lò Khul, chứa đựng, phản ánh những nét đặc trưng về lịch sử, văn hóa, đời sống, kinh tế của dân tộc Kháng qua các câu chuyện thần thoại, truyền thuyết, diễn xướng, dân ca, phong tục, tín ngưỡng.

Lễ hội thường được tổ chức 2 hoặc 3 năm một lần vào khoảng tháng 11 - 12 dương lịch và diễn ra trong 2 ngày. Bắt nguồn từ sự tích về câu chuyện tình dang dở đầy lãng mạn giữa chàng trai con Tạo bản và nàng Vượn hóa thân thành thiếu phụ, mà các dòng họ khác của dân tộc Kháng trên địa bàn tỉnh Điện Biên không có, nhằm để tỏ lòng biết ơn đối với tổ tiên, những người đã có công dựng bản, xây mường và là dịp để con cháu trong dòng họ gần gũi, chia sẻ những khó khăn vui buồn, thắt chặt tình đoàn kết anh em ruột thịt. Câu chuyện được lưu truyền từ xa xưa nhằm tôn vinh gốc linh, hướng con người luôn nhớ về cội nguồn, gắn kết cộng đồng.

Ngày làm lễ Pang Phoóng thường được chọn vào ngày rằm vì vào ngày rằm có trăng sáng, nhân dân trong bản sẽ chơi hội được lâu hơn. Lễ hội được tổ chức với 2 phần chính. Phần quan trọng nhất là nghi lễ cúng diễn ra tại nhà Trưởng họ hoặc gia đình có điều kiện trong dòng họ Lò Khul, mang tính chất tạ ơn trời đất, tổ tiên đã phù hộ cho một năm mưa thuận, gió hòa, mùa màng bội thu, mọi người gặp nhiều điều may mắn, khỏe mạnh. Gia đình làm một bữa cơm đầy đủ để cúng trời đất, tổ tiên cầu mong trời đất, tổ tiên sang một năm mới lại tiếp tục phù hộ cho dòng họ và làng bản làm ăn ngày càng phát triển hơn. Phần thứ hai, dòng họ Lò Khul cùng người dân trong bản và toàn thể cộng đồng quanh khu vực tham gia các hoạt động vui chơi sau những ngày lao động vất vả.

Diễn xướng lễ Pang Phóong của người Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.

Đây được xem là một trong những hình thức sinh hoạt văn hóa cộng đồng nhằm thỏa mãn nhu cầu tâm linh được nảy sinh trong cuộc sống, lao động sản xuất, là chỗ dựa tinh thần để mỗi người hướng về tổ tông, dòng tộc, các vị thần để gửi gắm niềm tin, cầu mong một cuộc sống bình an, khỏe mạnh, sung túc và củng cố sức mạnh cộng đồng./.

Lan Phương