Dienbien.gov.vn - Sau hơn 1 năm triển khai thực hiện Chỉ thị 05/CT-TTg ngày 9/2/2018 của Thủ tướng Chính phủ về đẩy mạnh việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang trên địa bàn tỉnh Điện Biên đã có những bước chuyển biến căn bản và nhất định, các nghi lễ rườm rà, tốn kém; các hủ tục lạc hậu trong quá trình tổ chức việc cưới, tang, lễ hội đã dần được rút gọn, giảm bớt.
Ông Đoàn Văn Chì - Phó Giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch cho biết: Thực hiện Chỉ thị 05/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ và các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn của Trung ương, Bộ và của tỉnh. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ban hành Kế hoạch số 623/KH-SVHTTDL ngày 9/4/20182018 về việc thực hiện Chỉ thị số 05/CT-TTg ngày 9/2/2018 của Thủ tướng Chính phủ về Đẩy mạnh việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang. Đồng thời ban hành các văn bản hướng dẫn phòng Văn hóa - Thông tin các huyện, thị xã, thành phố chỉ đạo, hướng dẫn các xã, phường, thị trấn xây dựng kế hoạch, tố chức thực hiện các quy định về nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang phù hợp với phong tục, tập quán, đặc điểm tình hình và điều kiện kinh tế - xã hội của từng địa phương. Trên cơ sở đó phòng Văn hóa và Thông tin các huyện, thị xã, thành phố đã tham mưu cho UBND cùng cấp ban hành kế hoạch triển khai thực hiện. Đồng thời phối hợp với UBND các xã, phường, thị trấn và các cơ quan đơn vị có liên quan hướng dẫn các thôn, bản, tổ dân phố rà soát nội dung quy ước, hương ước đã được phê duyệt trong đó có nội dung về thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới việc tang nhằm sửa đổi, bổ sung, thay thế, bãi bõ những nội dung không còn phù hợp với các quy định của nhà nước và phong tục tập quán của địa phương.
Kết quả, qua hơn 1 năm triển khai thực hiện Chỉ thị 05 của Thủ tướng Chính phủ, trên địa bàn tỉnh Điện Biên đã có những bước chuyển biến căn bản và nhất định, các nghi lễ rườm rà, tốn kém; các hủ tục lạc hậu trong quá trình tồ chức việc cưới, tang, lễ hội đã dần được rút gọn, giảm bớt.
Cụ thể, nếu trước đây, việc cưới hỏi của người dân mang nhiều hình thức nặng nề như: Tổ chức ăn uống linh đình gây tốn kém, thách cưới bằng bạc trắng, lợn tạ, thời gian tổ chức cưới kéo dài vài ba ngày thì hiện nay hầu hết các đám cưới trên địa bàn tỉnh được tổ chức theo thông tư quy định về việc cưới, việc tang, Luật Hôn nhân và Gia đình. Trước khi tổ chức lễ cưới, các gia đình đã thực hiện việc đăng ký kết hôn; thực hiện tự do hôn nhân, tự nguyện, tiến bộ một vợ, một chồng, không tảo hôn, cưỡng hôn.
Các đám cưới được tổ chức vui tươi, lành mạnh, tiết kiệm, phù hợp với phong tục, tập quán, truyền thống dân tộc, điều kiện kinh tế gia đình; các nghi lễ chạm ngõ, ăn hỏi được rút ngắn, tổ chức đơn giản; những chi phí không cần thiết, những thủ tục rườm rà, không phù hợp đã từng bước được loại bỏ; lễ đưa đón dâu được đảm bảo đúng pháp luật về an toàn giao thông và trật tự công cộng. Trên địa bàn thành phố, thị xã, thị trấn các đám cưới được tổ chức trong 1 buổi tại nhà hàng, khách sạn, đảm bảo yêu cầu về vệ sinh an toàn thực phẩm. Trong đám cưới của đồng bào các dân tộc thiểu số vẫn duy trì các hình thức diễn xướng dân gian, trang phục lễ cưới truyền thống vẫn được duy trì thể hiện sắc thái văn hóa riêng của từng dân tộc. Việc cưới vừa đảm bảo thuần phong mỹ tục vừa đúng với nếp sống văn hoá mới đã góp phần xây dựng xã hội lành mạnh, gia đình ấm no, hạnh phúc. Từ đầu năm 2018 đến nay trên địa bàn toàn tỉnh có 5.953 đám cưới, trong đó có 5.692 đám cưới thực hiện theo nếp sống văn minh (đạt 95,6%).
Bên cạnh đó, từ công tác vận động tuyên truyền, việc tổ chức các tang lễ đã có những chuyển biến tích cực. Nhân dân thực hiện nghiêm các quy ước, hương ước của thôn, bản, tổ dân phố về thực hiện nếp sống vãn minh trong việc tang. Chấp hành tốt các quy định của pháp luật về khai tử. Việc tổ chức đám tang đều thực hiện đúng những quy định về giữ gìn vệ sinh trong việc chôn cất. Trong lễ tang, thành lập ban tang lễ có đại diện chính quyền thôn, bản, tố dân phố và các đoàn thể đứng ra tổ chức. Lễ viếng thường đảm bảo trang nghiêm, đơn giản, tiết kiệm, không gây mất trật tự, phiền hà cho khu dân cư. Việc phúng viếng bằng vòng hoa đã được hạn chế và chỉ giành cho tập thể. Âm nhạc và tang phục dùng trong việc tang cơ bản đảm bảo thực hiện theo nếp sống văn minh. Các hủ tục trong tổ chức đám tang dần được xoá bỏ, không tổ chức ăn uống linh đình nhiều ngày. Việc cúng lễ hiếu đảm bảo theo phong tục lễ nghi của địa phương, không mê tín, thực hiện đúng quy định quy ước, hương ước của khu dân cư. Từ đầu năm 2018 đến nay, trên địa bàn toàn tỉnh có có 3.092 đám tang, trong đó có 2.944 đám tang thực hiện theo nếp sống văn minh (chiếm 95,2%)…
Công tác tuyên truyền về thực hiện nếp sống văn minh trong cộng đồng dân cư đã được triển khai thực hiện bằng nhiều hình thức tuy nhiên chưa được sâu rộng, nhất là đối với các khu vực vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới. Việc cưới, một bộ phận gia đình là cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức còn tổ chức đám cưới cho bản thân, con, cháu linh đình, phô trương, tổ chức ở nhiều nơi, nhiều lần với số lượng khách mời lớn, nhiều xe đưa đón dâu gây tốn kém, lãng phí. Ở một số đồng bào dân tộc thiểu số vùng sâu, vùng xa vẫn còn tồn tại nạn tảo hôn, không đăng ký kết hôn trước khi cưới. Ở một số nơi trên địa bàn vẫn còn xảy ra tình trạng đám cưới dựng rạp lấn chiếm hành lang an toàn giao thông, sử dụng loa đài có âm lượng lớn gây ảnh hưởng đến sinh hoạt của cộng đồng dân cư. Đồng thời, đối với việc tang, một bộ phận đồng bào dân tộc thiểu số ở vùng sâu, vùng xa vẫn còn lưu giữ một số phong tục, hủ tục lạc hậu gây cản trở đến sự phát triển chung như tổ chức mổ trâu, bò ăn uống dài ngày khi gia đình có ma chay ảnh hưởng lớn đến đời sống kinh tế của tang gia...
Để tiếp tục thực hiện Chỉ thị 05/CT-TTg ngày 9/2/2018 của Thủ tướng Chính phủ trên địa bàn tỉnh, thời gian tới cần tăng cường hơn nữa sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền và sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan, đơn vị, đoàn thể từ tỉnh đến cơ sở. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng, chú trọng vào các cán bộ đảng viên, già làng, trưởng bản, người có uy tín trong cộng đồng để vận động nhân dân xóa bỏ những hủ tục lạc hậu, mê tín dị đoan. Rà soát, hướng dẫn những nghi thức cưới, tang phù hợp vào quy ước của thôn, bản, tổ dân phố; gắn nội dung thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang với bình xét gia đình vãn hóa, khu dân cư văn hóa. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, kịp thời chấn chỉnh những tồn tại, hạn chế và đề xuất các giải pháp ngăn chặn, đẩy lùi các hủ tục trong việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang. Quan tâm đầu tư kinh phí và định kỳ tổ chức các lớp tập huấn nghiệp vụ phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” cho cán bộ làm công tác phong trào tại cơ sở.
Lan Phương