Dienbien.gov.vn - Công tác phòng, chống mua bán người trên địa bàn tỉnh trong những năm qua đã đạt được nhiều kết quả tích cực, hoạt động của tội phạm mua bán người trên địa bàn cơ bản được kiềm chế. Nhưng mỗi năm, bảng thống kê các vụ mua bán người (chủ yếu là phụ nữ dân tộc thiểu số) tiếp tịc diễn biến phức tập và thủ đoạn của các đối tượng cũng ngày càng tinh vi, phức tạp hơn.
Lực lượng Công an Điện Biên tích cực tuyên truyền giáo dục pháp luật tới đồng báo dân tộc thiểu số (ảnh nguồn: Internet)
Do đời sống kinh tế của phần lớn người dân trên địa bàn tỉnh Điện Biên, nhất là đồng bào dân tộc thiểu số còn nhiều khó khăn, vẫn chịu nhiều ảnh hưởng của các tập tục lạc hậu, trình độ nhận thức đã có chuyển biến nhưng còn chậm… đây là điều kiện thuận lợi để tội phạm mua bán người trên địa bàn tỉnh trong giai đoạn 2016 - 2018 tiếp tục có xu hướng gia tăng. Cụ thể, số vụ mua bán người được phát hiện và điều tra làm rõ trong năm 2016 (14 vụ) và năm 2017 (15 vụ) đều cao hơn khoảng 1,5 lần so với trung bình hàng năm của giai đoạn 2011-2015 (xảy ra 48 vụ, trung bình 9,6 vụ/năm; trong đó chỉ có năm 2013 xảy ra nhiều nhất với 14 vụ). Các địa bàn xảy ra tội phạm vẫn tập trung chủ yếu tại khu vực vùng sâu, vùng xa, khu vực biên giới có nhiều đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống thuộc các huyện: Mường Chà, Điện Biên Đông, Mường nhé, Nậm Pồ...
Trước những thực trang trên, UBND tỉnh đã chỉ đạo các cấp, các ngành, đoàn thể, địa phương đẩy mạnh công tác truyền thông về phòng, chống tội phạm mua bán người trên các phương tiện thông tin đại chúng và trực tiếp tại cộng đồng với những hình thức đa dạng, phong phú; tập trung vào địa bàn vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc ít người sinh sống, các tuyến, địa bàn trọng điểm, phức tạp về tội phạm mua bán người. Đồng thời, Điện Biên đã huy động các nguồn lực tài chính, sự tham gia của các tổ chức, cá nhân nước ngoài hỗ trợ công tác phòng, chống mua bán người trên địa bàn tỉnh và giao Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh chủ trì, phối hợp với tổ chức phi chính phủ Rồng xanh ký văn kiện triển khai Dự án “An toàn và lành mạnh: ngăn chặn tình trạng trẻ em bị mua bán và lạm dụng sức lao động tại tỉnh Điện Biên” tại địa bàn 2 huyện Tuần Giáo và Mường Ảng.
Lực lượng Công an tỉnh đã tổ chức 142 buổi tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về công tác phòng, chống mua bán người thông qua các buổi họp tổ dân phố, họp thôn, bản, tổ dân phố và thu hút 20.819 lượt người tham gia. Đồng thời phối hợp với Cục Cảnh sát hình sự - Bộ Công an tổ chức 1 lớp tập huấn “Nâng cao năng lực trong Công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm mua bán người” cho 70 đồng chí là Điều tra viên trinh sát viên và trưởng Công an xã; tổ chức 5 lớp tập huấn tại 5 xã trọng điểm về mua bán người cho 220 cán bộ các ban, ngành, đoàn thể và quần chúng nhân dân; duy trì 28 hòm thư tố giác tội phạm tại các địa bàn trọng điểm góp phần nhanh chóng tiếp nhận, giải quyết các tin báo, tố giác có liên quan đến tội phạm nói chung và tội phạm mua bán người nói riêng.
Cùng với đó, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh phối hợp với cấp ủy, chính quyền các xã biên giới tổ chức 283 buổi tuyên truyền, phổ biến pháp luật về phòng, chống tội phạm, phòng chống ma túy, mua bán người cho 14.608 lượt người tham gia; qua đó đã góp phần nâng cao nhận thức cho quần chúng nhân dân chấp hành nghiêm quy chế biên giới, chủ động phòng ngừa và tích cực tham gia phát hiện, đấu tranh tố giác các loại tội phạm nói chung, tội phạm mua bán người nói riêng cho quần chúng nhân dân khu vực giáp biên. Hiện 100% các tuyến, địa bàn trọng điểm, phức tạp về mua bán người được các lực lượng chức năng (nòng cốt là Công an, Bộ đội Biên phòng) thông qua công tác nghiệp vụ xác định đều được áp dụng đồng bộ các biện pháp phòng ngừa, quản lý chặt chẽ. Các thông tin liên quan đến tội phạm mua bán người được chuyển đến cơ quan có thẩm quyền phân loại, xử lý và làm rõ; 100% trường hợp có dấu hiệu của tội phạm được xác minh làm rõ theo luật định; tỷ lệ xét xử các vụ án mua bán người đạt 100%, không có trường hợp nào oan sai.
Qua đó, các ngành chức năng trên địa bàn tỉnh đã phối hợp giải cứu, tiếp nhận và hỗ trợ 138 trường hợp (từ 2016 đến 15/5/2018), trong đó: 51 trường hợp là nạn nhân trong các vụ án mua bán người (41 nạn nhân được giải cứu, 10 nạn nhân tự trở về), 87 trường hợp nước ngoài trao trả (trong đó 29 trường hợp được cấp giấy chứng nhận là nạn nhân bị mua bán, 58 trường hợp xuất cảnh trái phép do Công an Trung Quốc trao trả); phát hiện 54 đầu mối, trong đó đã xác minh, làm rõ 52 đầu mối (khởi tố 33 vụ, 69 đối tượng, 19 đầu mối không có dấu hiệu tội phạm), 2 đầu mối đang tiếp tục xác minh; Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Điện Biên điều tra làm rõ 33 vụ, bắt giữ 69 đối tượng về hành vi mua bán người, làm rõ 60 nạn nhân bị mua bán ra nước ngoài…
Mặc dù đã chủ động làm tốt công tác phòng ngừa, tăng cường phổ biến, giáo dục pháp luật, tuyên truyền về các phương thức, thủ đoạn của tội phạm mua bán người; song do tâm lý nhẹ dạ cả tin, một phần do tác động của các phong tục, tập quán dân tộc nên số nạn nhân bị mua bán vẫn còn nhiều, chủ yếu là phụ nữ, trẻ em người dân tộc Mông (chiếm 95%), trình độ nhận thức hạn chế, hoàn cảnh kinh tế, gia đình khó khăn nên các đối tượng đã lợi dụng triệt để sự thiếu hiểu biết, hoàn cảnh kinh tế gia đình khó khăn của nạn nhân để thực hiện trót lọt tội phạm.
Thượng tá Dương Quốc Hoàn cho biết: Các vụ án mua bán người xảy ra trên địa bàn chủ yếu là mua bán sang Trung Quốc, nhiều vụ chỉ được phát hiện sau khi nạn nhân đã bị đưa qua biên giới, đối tượng phạm tội thường đưa nạn nhân sang Trung Quốc qua cửa khẩu thuộc địa bàn tỉnh khác nên công tác xác minh, truy bắt tội phạm, giải cứu nạn nhân gặp nhiều khó khăn do việc trao đổi, đề nghị phối hợp với Công an nước bạn phải thông qua nhiều đơn vị trung gian, thời gian kéo dài. Bên cạnh đó, hiện các loại tội phạm buôn bán người khâu tiếp cận và làm quen với nạn nhân thay vì trực tiếp thì hiện nay ngày càng nhiều đối tượng phạm tội thông qua các mạng xã hội như Facebook, Zalo nên công tác phòng ngừa đấu tranh ngăn chặn gặp rất nhiều khó khăn. Cá biệt có vụ đối tượng phạm tội liều lĩnh xông vào nhà khống chế mẹ để chiếm đoạt trẻ em đưa đi bán (vụ mua bán, chiếm đoạt trẻ em xảy ra tại địa bàn huyện Mường Nhé)…
Phạm Hà