Dienbien.gov.vn - Hiện nay, vấn đề mà người tiêu dùng quan tâm nhất là chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm của các loại nông sản. Điều đó chứng minh rằng việc xây dựng thương hiệu sản phẩm sạch, an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP là rất cần thiết. Là địa phương có diện tích trồng dứa lớn, huyện Mường Chà cũng đang hướng người dân địa phương trồng dứa theo tiêu chuẩn VietGAP để nâng cao chất lượng sản phẩm, tạo sức cạnh tranh, đem lại hiệu quả kinh tế cao, bền vững.
Anh Giàng A Lử - Xã Mường Mươn bày bán dứa dọc Quốc lộ 12
Vài năm gần đây, diện tích dứa trên địa bàn huyện Mường Chà luôn giữ mức ổn định từ 60 - 70ha; tập trung chủ yếu ở 2 xã: Na Sang, Sa Lông và rải rác tại các xã, như: Huổi Lèng, Ma Thì Hồ, Mường Mươn. Tuy nhiên, người dân nhận thấy cây dứa là một loại cây trồng đem lại giá trị kinh tế cao, cho thu nhập ổn định hơn so với các loại cây trồng khác (ngô, lúa) nên vụ dứa năm nay, nhiều bà con đã mở rộng diện tích, trồng thêm hơn 60ha (chủ yếu ở xã Na Sang và xã Sa Lông); nâng tổng số diện tích dứa toàn huyện lên hơn 130ha. Việc trồng dứa của người dân do tự phát, chưa có kế hoạch, mục tiêu phát triển cụ thể rất dễ dẫn đến tình trạng “được mùa, rớt giá” hoặc ngược lại, ảnh hưởng lớn đến đến sản xuất, cũng như thu nhập của người dân địa phương.
Na Sang là một trong những địa phương có diện tích trồng dứa lớn nhất huyện; tuy nhiên, việc sản xuất của bà con còn manh mún, nhỏ lẻ và chỉ mang tính tự phát. Có mặt trên nương dứa của gia đình anh Lầu A Tủa, bản Na Sang, xã Na Sang khi anh Tủa đang thu hái những quả dứa còn lại đem xuống Quốc lộ 12 bán cho khách qua đường và thương lái. Tiếp chuyện chúng tôi, anh Tủa cho biết: “Gia đình anh tôi hơn 2.000m2 dứa, do cây dứa trồng xen kẽ với cao su nên quả hơi bé. Tuy vậy, vụ dứa năm nay, gia đình đã thu hoạch và bán được gần 3 tấn quả, cho thu nhập hơn 20 triệu đồng. Thời điểm cuối vụ, thương lái hỏi mua với giá 5 nghìn đồng/quả dứa bé mà không có để bán. Giá dứa cao, đem lại thu nhập ổn định cứ tình hình này, gia đình tôi sẽ mở rộng thêm diện tích trồng dứa thay vì trồng ngô, sắn và lúa nương.”
Việc mở rộng diện tích trồng dứa để tăng thu nhập là rất tốt nhưng phát triển diện tích trồng dứa một cách ồ ạt sẽ khiến bà con gặp nhiều bất chắc, thiếu tính bền vững trong sản xuất. Trao đổi với chúng tôi, anh Lường Văn Kiêm, Bí thư Đảng ủy xã Na Sang (huyện Mường Chà) chia sẻ: So với các loại cây trồng khác, như: ngô, lúa, đậu tương… cây dứa là cây trồng đem lại thu nhập cao và dễ trồng, dễ chăm sóc. Đặc biệt, vụ dứa năm nay, giá bán dứa được giá cao nên người dân đổ xô trồng dứa khiến diện tích dứa tăng lên đáng kể rất khó kiểm soát. Những vụ trước đây, diện tích dứa trên địa bàn xã chỉ dao động từ 30 – 40ha; nhưng năm nay, dứa được giá nên nhiều người dân đã tự ý chuyển đổi các diện tích trồng ngô, lúa sang trồng dứa khiến diện tích trồng dứa trên địa bàn xã tăng hơn 24ha. Diện tích trồng dứa tăng nhanh, các cây trồng khác giảm xuống như một tất yếu cung tăng mà cầu không tăng thì giá dứa có thể biến động xuống thấp, gây thiệt hại cho người trồng dứa. Đó là vấn đề khiến chính quyền xã lo lắng; vì vậy, UBND xã luôn luôn vận động người dân phải đa dạng hóa cây trồng, không nên tập trung trồng quá nhiều dứa nhằm đảm bảo hướng phát triển lâu dài và bền vững tại địa phương. Để phát triển vùng dứa nguyên liệu ổn định cả về diện tích và giá cả, vừa qua, chính quyền địa phương đã tạo điều kiện cho các hộ trồng dứa trên địa bàn thành lập hợp tác xã sản xuất dứa, mang tên HTX Na Sang. Hiện nay, HTX Na Sang đã có khoảng 60ha dứa. Thời gian tới, chính quyền xã sẽ phối hợp với Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện, các ngành chức năng hướng dẫn người dân sản xuất dứa thành một vùng tập trung và xây dựng thương hiệu dứa sạch, đảm bảo chất lượng cung cấp cho thị trường.
Ông Đào Trọng Hải, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Mường Chà, cho biết: Vụ dứa năm nay, dứa có giá bán trung bình từ 8.000 - 10.000 đồng/quả to, 4.000 - 7.000 đồng/quả nhỏ; người dân sẽ thu nhập từ 80 - 100 triệu đồng/ha. Giá dứa cao dẫn đến một tất yếu là diện tích dứa sẽ tăng mạnh, vì vậy Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện đã khuyến cáo bà con không nên mở rộng diện tích một cách ồ ạt; đồng thời yêu cầu bà con tuân thủ quy trình hướng dẫn sử dụng thuốc bảo vệ thực vật. Một trong những biện pháp để bình ổn giá và diện tích trồng dứa là thành lập các hợp tác xã để tập trung những hộ gia đình có diện tích trồng dứa lớn xây dựng vùng nguyên liệu, phát triển theo hướng sản xuất nông sản sạch đạt tiêu chuẩn VietGAP, đem lại thu nhập ổn định cho người dân. Hiện nay, trên địa bàn huyện đã thành lập 2 HTX sản xuất dứa là: HTX Háng Lìa (xã Sa Lông) và HTX Na Sang (xã Na Sang). Để cây dứa trở thành cây trồng mũi nhọn, tạo sinh kế bền vững cho người dân địa phương, thời gian tới, Phòng cùng với Chi cục Quản lý chất lượng nông - lâm - thủy sản sẽ tiến hành hỗ trợ phát triển sản xuất liên kết theo chuỗi giá trị trên cây dứa. Đồng thời, hướng dẫn người dân ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất nông nghiệp, tạo sản phẩm an toàn, xây dựng thương hiệu dứa theo tiêu chuẩn VietGAP, tạo ra sản phẩm năng suất cao, an toàn, bền vững, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân.
Việc xây dựng vùng sản xuất dứa nguyên liệu lớn, đảm bảo chất lượng theo tiêu chuẩn VietGAP sẽ giúp người dân có sự chuyển biến tích cực về nhận thức, hành động trong việc chú trọng chất lượng sản phẩm; thúc đẩy sự kết nối giữa sản xuất với thị trường, mang lại thu nhập cao, từng bước xây dựng thương hiệu sản phẩm, góp phần bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng.
Ngọc Thủy