Ngày 23/3/2016, UBND tỉnh ra quyết định phê duyệt kết quả tổng điều tra hộ nghèo, hộ cận nghèo (theo phương pháp tiếp cận nghèo đa chiều) năm 2015 trên địa bàn tỉnh. Qua đó, trong tổng số 118.844 hộ được rà soát, toàn tỉnh có: 57.214 hộ nghèo (chiếm tỷ lệ 48,14%); 9.135 hộ cận nghèo (chiếm tỷ lệ 7,69%). Đây là cơ sở để thực hiện các chính sách an sinh, kinh tế - xã hội năm 2016 và chiến lược giảm nghèo bền vững giai đoạn 2016 - 2020.
Đối với khu vực vùng cao còn nhiều khó khăn, địa phương cần tập trung làm tốt công tác xóa đói, giảm nghèo trước khi phấn đấu thực hiện các mục tiêu về xây dựng nông thôn mới. Trong ảnh: Người dân xã Sín Thầu, huyện Mường Nhé thu hoạch khoai tây trồng thử nghiệm. Ảnh: Thu Hằng
Qua phân tích từ nhiều góc độ và định hướng công tác giảm nghèo đa chiều, ông Phạm Quang Hùng, Phó Trưởng phòng Chính sách, Thương binh, Liệt sỹ và Bảo trợ xã hội (Sở Lao động - Thương binh và Xã hội) cho biết: Chuẩn nghèo đa chiều có thể là một chỉ số không liên quan đến mức thu nhập mà bao gồm các khía cạnh khác liên quan đến sự thiếu hụt các dịch vụ xã hội cơ bản là: Y tế, giáo dục và điều kiện sống, hiện là một thước đo quan trọng nhằm bổ sung cho phương pháp đo lường nghèo truyền thống dựa trên thu nhập. Sự thiếu hụt cơ hội, đi kèm với tình trạng suy dinh dưỡng, thất học, bệnh tật, bất hạnh và tuyệt vọng là những nội dung được quan tâm trong khái niệm nghèo đa chiều. Tóm lại, có thể hiểu, nghèo đa chiều là tình trạng con người không được đáp ứng ở mức tối thiểu các nhu cầu cơ bản trong cuộc sống. Với 10 chỉ số đo lường (trình độ giáo dục của người lớn; tình trạng đi học của trẻ em; tiếp cận các dịch vụ y tế; bảo hiểm y tế; chất lượng nhà ở; diện tích nhà ở bình quân đầu người; nguồn nước sinh hoạt; nhà vệ sinh; sử dụng dịch vụ viễn thông; tài sản phục vụ tiếp cận thông tin), một gia đình được coi là hộ nghèo nếu thiếu từ 1/2 tổng số nhu cầu cơ bản trở lên.
Trên địa bàn tỉnh trước, trong quá trình tổng điều tra, rà soát hộ nghèo và cận nghèo theo chuẩn mới, đã có những băn khoăn từ các huyện, xã, địa bàn dân cư khi có những dự ước sự tăng đột biến tỷ lệ hộ nghèo của địa phương, dẫn đến gánh nặng về an sinh xã hội và lộ trình xây dựng nông thôn mới. Tuy nhiên, chúng ta cần hiểu rằng, những tiêu chí, chỉ số đo lường áp dụng trong tiếp cận, rà soát nghèo đa chiều không hề xa lạ, thiếu thực tiễn. Những khái niệm này đã được triển khai từ lâu trên địa bàn tỉnh ta thông qua các chính sách, chương trình, dự án... Về nhà ở có các chương trình hỗ trợ theo Quyết định 167, Quyết định 33; giáo dục có rất nhiều chính sách hỗ trợ học sinh của Trung ương và của tỉnh; y tế cũng có những chính sách hỗ trợ cho hộ nghèo, hộ ở vùng sâu, vùng xa. Tuy nhiên, vẫn có những trường hợp không được tiếp cận những dịch vụ y tế, giáo dục khi không được công nhận là hộ nghèo, vì vậy chuẩn nghèo mới sẽ bổ sung một cách chính xác hơn.
Đã có những thông tin cho rằng: phương pháp tiếp cận nghèo đa chiều sẽ thiếu chính xác khi ở vùng cao, những hộ có hàng trăm con trâu, tính giá trị tài sản lên đến hàng tỷ đồng nhưng vì thiếu những chiều khác trong bộ tiêu chí vẫn được công nhận là hộ nghèo. Tuy nhiên, trong quá trình rà soát, không có chuyện nhà có đàn gia súc hàng trăm con mà vẫn nghèo. Thực tế có những hộ sở hữu trên 20 con trâu, bò, khi tiếp cận, Ban Chỉ đạo Điều tra, Rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo tỉnh đã tham khảo ý kiến của Ban Chỉ đạo Trung ương và quyết định giao cho cộng đồng, địa phương bình xét, cho phép áp dụng chuẩn nghèo cũ đối với các hộ này nhằm tránh những dư luận, ảnh hưởng đến tình hình trật tự an toàn xã hội địa phương.
Đối với thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, thực tế cho thấy, ảnh hưởng của chuẩn nghèo mới là rất ít. Bởi, những xã có tiềm năng để hoàn thành xây dựng nông thôn mới (đạt từ 8 - 15 tiêu chí), hộ nghèo theo chuẩn mới thường tăng rất ít. Đơn cử như xã Thanh Xương (huyện Điện Biên), tỷ lệ hộ nghèo chỉ tăng chưa đầy 1% (từ 4,08% năm 2014 lên 5,01 năm 2015). Ngược lại, đối với những xã khó khăn, quá trình xây dựng nông thôn mới vẫn còn nhiều vấn đề thì tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn mới tăng cao. Ví dụ như xã Nậm Chua (huyện Nậm Pồ) có tỷ lệ hộ nghèo, hộ cận nghèo cao nhất tỉnh (99,53%) và thực tế xây dựng nông thôn mới đến nay chỉ đạt những tiêu chí mang tính hoạch định như: Quy hoạch, an ninh trật tự...
Từ nay đến hết năm 2016, Sở Lao động – Thương binh và Xã hội cùng các ngành chuyên môn, các địa phương sẽ tham mưu UBND tỉnh xây dựng Chương trình Giảm nghèo nhanh và bền vững giai đoạn 2016 – 2020 phù hợp với thực tế và phương pháp tiếp cận nghèo đa chiều. Trong đó, định hướng thiết kế chính sách theo phương pháp đối ứng và luân chuyển quay vòng, tự giám sát để tăng hiệu quả nguồn hỗ trợ; tập trung vào các chỉ số đo lường thiếu hụt cao. Điển hình là thiếu hụt về nhà ở, hiện nay, toàn tỉnh có 22.345 hộ nghèo có nhà ở thiếu kiên cố hoặc nhà ở dột nát, nhà tạm, chiếm tỷ lệ 39,06% tổng số hộ nghèo; 28.753 hộ nghèo có nhà ở diện tích bình quân dưới 8m2/người, chiếm tỷ lệ 50,26% tổng số hộ nghèo. Tiếp đến là thiếu hụt về nguồn nước sinh hoạt: Toàn tỉnh có 16.280 hộ nghèo không được sử dụng nước hợp vệ sinh, chiếm tỷ lệ 28,45% tổng số hộ nghèo. Về chỉ số thiếu hụt nhà vệ sinh: Toàn tỉnh có 49.782 hộ nghèo sử dụng hố xí/nhà tiêu không hợp vệ sinh hoặc không có hố xí/nhà tiêu, chiếm tỷ lệ 87,01%...
Theo baodienbienphu.com.vn